W nowej Ordynacji podatkowej zwiększy się zakres odpowiedzialności osób trzecich za zaległości podatkowe stowarzyszeń. Nowością są przepisy o odpowiedzialności za zaległości stowarzyszeń powstałe w okresie przed wpisem do KRS oraz o odpowiedzialności za zaległości podatkowe tzw. stowarzyszeń zwykłych działających bez wpisu do rejestru. Wprowadzone reguły odpowiedzialności wynikają z nowelizacji Prawa o stowarzyszeniach.
Zgodnie z nowymi przepisami do dnia wpisu stowarzyszenia do rejestru za zaległości podatkowe powstałe przed tym dniem odpowiadają osoby działające w imieniu stowarzyszenia. Podobnie jak w przypadku zobowiązań cywilnoprawnych przyjęto tu regułę odpowiedzialności solidarnej tych osób. Do chwili wpisu stowarzyszenia do rejestru fiskus może więc dochodzić zapłaty zaległych zobowiązań podatkowych powstałych przed rejestracją stowarzyszenia od wszystkich osób działających w imieniu stowarzyszenia, niektórych z tych osób lub jednej z nich.
Od dnia rejestracji stowarzyszenia w KRS odpowiedzialność za zaległości podatkowe ciąży na stowarzyszeniu.
Uproszczoną formą stowarzyszenia jest stowarzyszenie zwykłe, nieposiadające osobowości prawnej. Od 20 maja 2016 r. stowarzyszenia zwykłe zyskały tzw. ułomną osobowość prawną, tzn. mogą we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane (art. 40 Prawa o stowarzyszeniach). Za zobowiązania stowarzyszenia zwykłego odpowiedzialność ponosi solidarnie, całym swoim majątkiem każdy członek tego stowarzyszenia z pozostałymi członkami oraz ze stowarzyszeniem.
W związku z nowelizacją Prawa o stowarzyszeniach, w której stowarzyszenia zwykłe zyskały tzw. ułomną osobowość prawną, uregulowano też zasady odpowiedzialności osób trzecich za zaległości podatkowe stowarzyszeń zwykłych. Za zaległości podatkowe stowarzyszenia zwykłego odpowiedzialność ponoszą:
- członkowie zarządu tego stowarzyszenia solidarnie ze stowarzyszeniem i pozostałymi członkami zarządu – gdy w stowarzyszeniu jest powołany zarząd, albo
- członkowie stowarzyszenia solidarnie ze stowarzyszeniem i pozostałymi członkami – w przypadku gdy stowarzyszenie zwykłe nie ma zarządu.
Odpowiedzialność za zaległe zobowiązania będą również ponosili byli członkowie zarządu lub członkowie stowarzyszenia z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał (lub zobowiązanie powstało) w czasie, w którym byli członkami zarządu (stowarzyszenia).